Eigenschap:Documentation nl
Type eigenschap
:
Text
Geldige waarden
:
Meerdere waarden toegestaan
:
Nee
Weergave op formulieren
:
Tekstregel
Initiële waarde
:
Verplicht veld
:
Toelichting op formulier
:
Subeigenschap van
:
Geïmporteerd uit
:
Formatteerfunctie externe URI
:
Klik op de button om een nieuwe eigenschap te maken:
A
Een inkooptraject om te komen tot een juridisch en commercieel contract met een leverancier. +
Het aansturen van architectuurwerk is in beginsel een gewone managementtaak. Het proces dat hierin gevolgd wordt, is feitelijk een ''plan-do-check-act''-cyclus waarin gestreefd wordt naar continue verbetering aan de hand van de door de Architectuurboard gestelde doelen en KPI's voor de architectuur. Op basis daarvan wordt het werk gepland en verricht. De voortgang wordt gemeten volgens de meetcriteria die aan de KPI's zijn gekoppeld, en de meetresultaten worden beoordeeld om eventueel bijsturingsmaatregelen te kunnen nemen. +
Zoals elke andere activiteit moeten de architectuuractiviteiten worden aangestuurd. Dit omvat prestatiemanagement, compliance en regulering, budgettering en planning. +
Een systeem dat in staat is personen te herkennen, te bepalen of deze persoon toegang heeft tot de locatie en toegang te verlenen. +
Een systeem waarin afspraken tussen mensen of organisaties kan worden geregeld. +
Er worden een aantal hoofdgroepen bedrijfsfuncties onderkend (sturing, ontwikkeling, bewaking, klant/partner interactie, uitvoering en ondersteuning). Binnen deze functies worden met uitzondering van Uitvoering diverse bedrijfsfuncties geaggregeerd. Binnen Uitvoering is sprake van aggregatie van sector/domein specifieke bedrijfsfuncties (en eventuele onderliggende aggregaties). +
Software die helpt bij het detecteren en verwijderen van spyware. +
Een Java-gebaseerde directory server. +
Het beveiligen van toegang tot apparatuur, bijvoorbeeld door specifieke invoermedia softwarematig of hardwarematig af te schermen. +
Een systeem dat de toegang tot een apparaat logisch (via authenticatie) of fysiek afschermt. +
Het ontsluiten van een applicatie die op een server wordt beheerd. +
Het analyseren van een computerprogramma om het gedrag ervan beter te begrijpen en op basis waarvan het kan worden geoptimaliseerd. +
Ondersteunt het uitvoeren van softwarecomponenten op een transactionele, veilige en schaalbare wijze. +
Ondersteunt het virtualiseren van applicaties +
De fundamentele organisatie van een systeem belichaamd in zijn componenten, hun onderlinge relaties en met de omgeving, en de principes die richting geven aan zijn ontwerp en evolutie. +
Een systeem die het beheren van de enterprise-architectuur en de daaraan ten grondslag liggende doelstellingen en beleidsuitgangspunten ondersteunt. +
Een systeem die helpt bij het modelleren van de enterprise-architectuur. +
Concreet advies over een architectuurgerelateerd knelpunt. Dergelijke knelpunten kunnen ontstaan gedurende definitie en uitvoering van een project (wanneer de projectarchitectuur is vertaald naar detailontwerpen). Enterprise- en domeinarchitecten kunnen desgewenst proactief en op verzoek adviezen geven. Een architectuuradvies is niet noodzakelijkerwijs een document; een whiteboardtekening of bilaterale discussie kan soms genoeg zijn op een knelpunt op te lossen. +
Beschrijving van de afwijking van de enterprise- of domeinarchitectuur in een informatieplan, projectarchitectuur of "change". Het architectuurafwijkingrapport bevat een beschrijving van de afwijking zelf, de impact op de architectuur indien goedgekeurd, de impact indien afgewezen, en een advies (aanbeveling) van de architect aan de Architectuurboard. +
Artefacten resulterend uit architectuuractiviteiten. We maken onderscheid tussen enterprise- en domeinarchitectuur. Domeinen kunnen organisatiespecifiek zijn. Principes en modellen worden geregistreerd en beheerd in een architectuurrepository. Aanvullend kunnen views gecreëerd worden voor specifieke doelen zoals projectarchitecturen. +
De architectuurbeheercompetentie bestaat uit taken voor het beheren en verwerken van architectuurwijzigingsverzoeken. +
Beschrijving van een (formeel) besluit dat genomen is door de Architectuurboard, inclusief de implicaties. We onderscheiden:
* Goedkeuring van architecturale artefacten (principes en modellen). Goedgekeurde architecturale artefacten vormen "de architectuur" en zijn daarmee de normatieve richting voor alle projecten en veranderingen.
* Besluiten over architectuurafwijkingen. Architectuurafwijkingen kunnen worden afgewezen, onder voorwaarden goedgekeurd, of permanent goedgekeurd (waarmee ze onderdeel worden van de architectuur). +
De architectuurbesluitvormingscompetentie bestaat uit taken voor goedkeuring van architectuurartefacten en besluiten over afwijkingen. +
De architectuurbesturingscompetentie bestaat uit taken voor het stellen van doelen en KPI’s, het aansturen van werkzaamheden en beheren van architectuurmiddelen. +
De Architectuurboard is verantwoordelijk voor de enterprisearchitectuur, stelt doelen en KPI’s voor de architectuur vast, en neemt architectuurbesluiten op organisatieniveau. Elke organisatie hoort één architectuurboard te hebben. Daarin moeten alle belanghebbenden van architectuur vertegenwoordigd zijn: business, IT en de veranderorganisatie (projectuitvoering, informatiemanagement, ...). +
Elke organisatie moet de architetuurcompetenties in dit model belegd hebben om effectief invulling te kunnen geven aan architectuur. Het gaat om in totaal vijftien competenties, gegroepeerd in een vijftal groepen van hoodfcompetenties. +
Beschrijving van doelen en key performance indicators voor architectuur. Architectuurprocessen moeten worden beheerd en daarom zijn doelen en KPI’s nodig om te kunnen sturen met behulp van de "plan-do-check-act"-cyclus. +
Beschrijving van de architecturale impact van een voorgestelde (organisatie-)verandering. We onderscheiden:
* Impactanalyse als onderdeel van de projectdefinitiefase. Doel is prioritering, planning en toewijzing van resources aan een project.
* Impactanalyse ("architectuurgoedkeuring") noodzakelijk voor het vaststellen of een verandering leidt tot een kleine verandering of dat het volledige veranderproces voor projecten moet worden doorlopen. +
De architectuurontwikkelcompetentie bestaat uit taken voor het opstellen van enterprise- en domeinarchitecturen en projectarchitecturen. +
De Architectuurmanager is verantwoordelijk voor het formuleren van architectuurdoelen en KPI's, het sturen van de architectuurwerkzaamheden op de gestelde doelen en voor het (laten) beheren van de architectuurmiddelen en architectuurwijzigingsverzoeken. In beginsel is er één architectuurmanager voor de hele organisatie. +
De architectuurontwikkelcompetentie bestaat uit taken voor het opstellen van enterprise- en domeinarchitecturen en projectarchitecturen. +
De architectuurproducten (bovenaan naast elkaar weergegeven) komen tot stand door samenwerking tussen de betrokken architectuurrollen. De figuur toont de verantwoordelijkheden volgens de bekende RACI-methodiek.
In rood is weergegeven welke rol '''verantwoordelijk''' is voor een architectuurproduct. In beginsel is altijd één rol verantwoordelijk voor de totstandkoming van een architectuurproduct. Dat bij architectuurimpactanalyse en architectuuradvies twee rollen rood zijn gekleurd, komt omdat de verantwoordelijkheid voor adviezen en impactanalyses op enterpriseniveau is belegd bij de enterprisearchitect; op domeinniveau is die belegd bij een domeinarchitect.
In oranje is weergegeven welke rollen '''uitvoerend''' zijn bij de totstandkoming van een architectuurproduct, voor zover dat niet tevens de verantwoordelijke is. Meerdere rollen kunnen uitvoerend zijn.
In geel is weergegeven welke rollen '''geconsulteerd''' worden bij de totstandkoming van een architectuurproduct. Dit betekent dat de desbetreffende rollen betrokken worden bij het opstellen/uitvoeren op basis van hun expertise of verantwoordelijkheid. Zij geven advies waar mogelijk.
In wit is weergegeven welke rollen '''geïnformeerd''' worden over de totstandkoming van een architectuurproduct. Dit betekent dat de desbetreffende rollen niet betrokken worden bij het opstellen/uitvoeren maar wel geïnformeerd dat het product gereed is. Normaliter zullen zij het product ook kunnen raadplegen. +
De architectuurrepository is niet zozeer een architectuurproduct maar vooral een middel om architectuurprincipes en -modellen te creëren en te beheren op een gestructureerde manier. Het ondersteunt ook het maken van impactanalyses voor de ontwikkeling en evaluatie van de architectuur zelf, voor het opstellen van projectarchitecturen en voor het beoordelen van de impact van voorgestelde veranderingen. +
Gedurende de uitvoering van een project, ziet de domeinarchitect er op toe dat de geïmplementeerde projectarchitectuur in lijn is met de enterprise- en domeinarchitecturen. Voor dat doel zal hij of zij periodieke en/of gatewayreviews uitvoeren. Het resulterende reviewrapport beschrijft de bevindingen inclusief afwijkingen en richtlijnen voor het oplossen van de afwijkingen. Elk project moet in ieder geval een review aan het eind van het project hebben. +
Beschrijving van een wijzigingsverzoek in de enterprise of domeinarchitectuur, inclusief status, impact, eigenaar, beoordeling, etc. Architectuurwijzigingsverzoeken kunnen door iedereen ingediend worden. Zij worden geregistreerd en afgehandeld conform het reguliere wijzigingsproces. Elk architectuurwijzigingsverzoek start met status "initieel" en eindigt met status "afgerond". +
Opslag die niet meer gewijzigd kan worden en lange tijd bewaard moet worden +
Een fysiek goed dat is beschreven als product, dat is gefabriceerd van materiaal en dat in voorraad kan worden genomen. +
Het beheren van meta-informatie over IT objecten, zowel hardware als software. +
Het verzenden of ontvangen van beeld en/of geluid. +
Een reverse proxy die verzoeken authenticeert. +
Het aanvragen van een (aanvullende) autorisatie en het goed/afkeuren van aanvragen voor autorisaties. +
Een file transfer systeem dat gericht is op veilige, internet gebaseerde uitwisseling. +
B
Ondersteunt bericht-gebaseerde integratie met externe partijen. +
Het beheer van de backupvoorzieningen. +
Een kopie maken van gegevens zodat in geval van verstoringen deze weer teruggeplaatst kunnen worden. +
Software die het maken en beheren van backups ondersteunt. +
Een generieke view waarbinnen de meest voorkomende bedrijfsfuncties getoond worden +
Een generieke view waarbinnen +
Een generieke view waarbinnen de meest voorkomende bedrijfsfuncties getoond worden inclusief de gegevensobjecten waar zij toegang toe hebben +
Een generieke view waarbinnen de meest voorkomende bedrijfsfuncties getoond worden inclusief de bijbehorende logische informatie systemen +
Het beheren van bedrijfsregels en het uitvoeren ervan. +
Ondersteunt het maken, beheren en uitvoeren van bedrijfsregels. +
Voorgenomen actie om de impact van een risico preventief dan wel ten tijde van optreden van risico te minimaliseren. +
Beheren van architectuurmiddelen omvat alle activiteiten noodzakelijk voor het uitvoeren van architectuurtaken, zoals beheren van een architectuurrepository en modelleertool, publiceren van architectuurbesluiten, voorbereiden van architectuurboardvergaderingen en creëren en beheren van de architectuurcompetentie en plannen van trainingen. +
Architectuurwijzigingsverzoeken kunnen in alle architectuurgerelateerde processen in de organisatie ontstaan. Ze worden geregistreerd in een register en beoordeeld op hun "ontvankelijkheid"; onbegrijpelijke, onwenselijke en onhaalbare verzoeken worden afgewezen. De indiener wordt daarvan op de hoogte gesteld en het proces eindigt. Haalbare wijzigingsverzoeken worden vervolgens, op gezag en onder verantwoordelijkheid van de enterprisearchitect, beoordeeld op hun impact op de architectuur.
Wanneer sprake is van een wijziging zonder impact, dan spreken we van een redactionele wijziging. Dit soort wijzigingen kan zonder meer verwerkt worden conform het proces "Bijwerken architectuurartefacten". Wanneer sprake is van een wijziging met impact, dan spreken we van een inhoudelijke wijziging. Dit soort wijzigingen behoeft goedkeuring; deze worden verwerkt conform het proces "Wijzigen architectuurartefacten". +
Verzoeken voor het wijzigen van de architectuur komen voort uit (afgeronde) projecten en reguliere "changes", en kunnen worden ingediend door iedereen in de organisatie. Elk verzoek moet worden geregistreerd, beoordeeld, en geclassificeerd als update, wijziging of afwijzing. Updates zijn gedefinieerd als wijzigingen met zero impact. +
Een gedragslijn voor de verwezenlijking van bepaalde doelstellingen. +
Kleine wijzigingen worden geïmplementeerd zonder een uitgebreid projectproces te volgen. Voor het implementeren van een dergelijke wijziging zal een architect de impact analyseren om te borgen dat de wijziging inderdaad geen significante impact heeft. +
Een evaluatie van een medewerker conform het functieprofiel behorend bij formatieplaats. +
Het routeren en vertalen van protocollen en berichten +
Het ondersteunen van het nemen van beslissingen bij het oplossen van complexe problemen. +
Architectuurafwijkingen kunnen ontstaan tijdens op definiëren van een projectarchitectuur of tijdens het toezichthouden op de uitvoering van een project. In beide gevallen is sprake van het verzoek om van de staande enterprise- en/of domeinarchitectuur te mogen afwijken. De eerste stap in de besluitvorming is het bepalen van de impact. Dit is tweeërlei: enerzijds is er de impact van het toestaan van de afwijking op de bestaande situatie; anderzijds is er de impact van het niet toestaan van de afwijking op het desbetreffende project.
Als de impact helder is, kan een besluit worden genomen. Er zijn drie mogelijkheden:
* De afwijking wordt permanent toegestaan. Feitelijk wordt hiermee de architectuur uitgebreid met de afwijking. Het project kan doorgaan, en het architectuurbesluit vormt input voor een actie waarbij de enterprise- of domeinarchitectuur wordt aangepast conform het proces "wijzigen architectuurartefacten".
* De afwijking wordt onder voorwaarden toegestaan. Meestal voor een bepaalde tijd, waarna alsnog een permanente oplossing moet worden geïmplementeerd die wel in lijn is met de architectuur. Ook hier kan het project doorgaan, maar de vervolgactie moet wel vastgelegd en bewaakt worden. Hier wordt meteen duidelijk waarom het goed documenteren van voorwaardelijke goedkeuring belangrijk is.
* De afwijking wordt niet toegestaan. Het project moet terug naar de tekentafel en de projectarchitectuur aanpassen. +
Formele besluiten zijn nodig bij het niet voldoen aan de kaders van veranderprogramma's, projectarchitectuur en/of gedetailleerde ontwerpen. Mogelijke uitkomsten zijn afwijzing, voorwaardelijke goedkeuring (bijvoorbeeld voor een bepaalde periode), of permanente goedkeuring. In geval van het laatste zal de architectuur worden aangepast aan de (niet langer als zodanig bestaande) afwijking. +
Opslag die werkt op het niveau van bestanden en folders. +
Het synchroniseren van bestanden tussen twee bestandslokaties. +
Het uitwisselen van bestanden. +
Ondersteunt het op een gecontroleerde wijze uitwisselen van bestanden. +
Ondersteunt het synchroniseren van twee bestandslokaties. +
Het bestellen van artikelen en het raadplegen van de voortgang van een bestelling. +
Een systeem dat het mogelijk maakt om programmatuur op een computer uit te voeren. +
Het ondersteunen van de beveiliging van IT componenten +
Een geconstateerde afwijking van een resultaat van een key performance indicator, beleidsuitgangspunt of architectuur +
Verzameling bedrijfsfuncties gericht op bewaking van de verrichtingen van de organisatie +
Bijwerken van architectuurartefacten is nodig wanneer een project of wijziging is afgerond en de architectuurrepository daardoor niet meer actueel is, bijvoorbeeld omdat een applicatie-interface (koppeling) is toegevoegd. Aanvullend zullen kleinere, tekstuele verbeteringen op basis van feedback van gebruikers, periodiek moeten worden overwogen. +
Opslag die alleen werkt met ruwe date en geen kennis heeft van bestanden. +
Een systeem dat deployment units maakt op basis van bronbestanden en deze ook automatisch kan deployen op de juiste omgeving. +
C
Een systeem dat het werven en beheren van allerlei soorten relaties ondersteunt. +
Een systeem dat ondersteunt in het routeren van telefoongesprekken. +
Een doelgericht optreden van een bedrijf waarin deze zichzelf of één of meer van haar producten aanprijst. +
dit is een test +
Ondersteunt het uitvoeren van bedrijfsprocessen waarbij de case (zaak) centraal staat. +
Ondersteunt het uitvoeren van een virtueel werkstation op een fysiek werkstation. +
Het op flexibele en toegankelijke wijze opschakelen van uitvoering capaciteit. +
Het verdelen van de instructies over meerdere computers en in geval van falen direct kunnen overschakelen naar een andere computer. +
Het ervoor zorgdragen dat de organisatie zich op de juiste wijze uit naar interne en externe partijen. +
Een specifieke boodschap die wordt overgebracht aan een specifieke doelgroep. +
Het creëren en onderhouden van een community waarbinnen mensen samenwerken of kennis delen. +
Het bewaken of processen worden uitgevoerd in lijn met wet- en regelgeving. +
Het ondersteunen van de directe interactie met relaties. +
Het beperken van de toegang tot specifieke content (zoals webpagina's of e-mail) voor bepaalde gebruikersgroepen. +
Het dynamisch opbouwen van een gebruikersinterface (dynamische content). +
Het routeren van web-content naar een gebruiker. +
Het samenstellen en tonen van gegevens, aangepast aan de rol en voorkeuren van de gebruiker +
Een voorgenomen actie om de impact van een bevinding te minimaliseren. +
D
Ondersteunt het het herkennen van patronen in gegevens. +
Het extraheren van gegevens uit een vorm die eigenlijk bedoeld was voor menselijke interpretatie (screen scraping, web scraping, clipping). +
Het beheer van database management systemen, inclusief hun beschikbaarheid en performance. +
Ondersteunt het beheren van gestructureerde gegevens. +
Ondersteunt het distribueren van mastergegevens naar applicaties zodat deze centraal kunnen worden beheerd. +
Een systeem dat ondersteunt bij het nemen van beslissingen voor het oplossen van complexe problemen +
Het indienen en goedkeuren van declaraties en het inzien van de status van declaraties. +
Het bijhouden van de problemen (defects) in de programmacode die opgelost moeten worden. +
Een systeem dat de problemen (defects) in programmatuur beheert. +
Om de architectuur te kunnen aansturen is het belangrijk heldere doelen te stellen. Dit begint bij het analyseren van de organisatiestrategie. De te stellen doelen voor de architectuur moeten daarbij aansluiten.
Wanneer de doelen helder ("smart") geformuleerd zijn, kan gezocht worden naar concrete ''key performance indicators'' waarmee geëvalueerd kan worden in hoeverre de architectuurwerkzaamheden bijdragen aan de doelen. Het benoemen van KPI's alleen is niet genoeg; ook moet per KPI bepaald worden hoe en wat gemeten moet worden.
De laatste stap in het proces is het formeel vaststellen van de doelen en KPI's door de architectuurboard. Daarmee verkrijgt de architectuurmanager het mandaat om op de doelen te sturen. +
Voor effectieve besturing van architectuurprocessen en -middelen moeten doelen en ''key performance indicators'' worden gedefinieerd. De doelen moeten in lijn zijn met de ambities van de organisatie. KPI’s moeten een representatieve indicatie geven van de architectuurprestatie in relatie tot de doelen. +
Het delen van gegevens en informatie in allerlei vormen (tekst, multimediaal, etc.) met andere mensen. +
Het ondersteunen van het fysiek plaatsen van software op machines +
Het ontsluiten van een desktop die fysiek op een server draait. +
Een systeem dat bedoeld is voor het bewerken en opmaken van drukwerk. +
Ondersteunt het gebruik van een desktop die zich op een server bevindt +
Een rechtsbetrekking tussen een medewerker en een niet-natuurlijk persoon voor het verrichten van arbeid in ruil voor een salarisverplichting. +
Een apparaat dat gegevens kan opslaan en die direct is aangesloten op de computer. +
Het real-time uitwisselen van berichten met andere gebruikers. +
Het opslaan van gegevens op een wijze die is geoptimaliseerd voor het efficiënt bevragen ervan. +
Een hierarchisch opslagmechanisme van gebruikersgegevens. +
Het beheren van documenten en hun metadata, op een gestructureerde wijze. +
Ondersteunt het maken, beheren en archiveren van documenten. +
Ondersteunt het scannen, indexeren, herkennen en converteren van documenten. +
Eeen toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht. +
The Domain Name System (DNS) is a hierarchical distributed naming system for computers, services, or any resource connected to the Internet or a private network. +
Een Domeinarchitect is verantwoordelijk voor het opstellen en onderhouden van een domeinarchitectuur en voor het voldoen aan die domeinarchitectuur door oplossingen en projecten. Afhankelijk van het aantal domeinen zullen er meerdere domeinarchitecten zijn, normaliter één per domein. +
Een domeinarchitectuur bestaat uit principes en modellen die ontwerpkeuze beschrijven gerelateerd aan een bepaald deelgebied binnen de organisatie. Domeinen kunnen volgen uit een opdeling naar product(groep), businessunit, architectuurlaag enz. Domeinarchitecturen conformeren zich aan de enterprisearchitectuur en werken ontwerpkeuzes daaruit verder uit tot een detailniveau dat voor hetdesbetreffende domein volstaat. +
Een telefoon die gebruik maakt van een draadloos netwerk op één lokatie. +
E
Ondersteunt het maken en lezen van e-mails. +
Software die spam en virussen detecteert en verwijderd uit e-mail. +
Ondersteunt het uitwisselen van e-mails tussen gebruikers. +
Het extraheren, laden en transformeren van gegevens uit gegevensverzamelingen, typisch in de vorm van periodieke batches. +
Het bieden van formulieren die elektronisch ingevuld en ingediend kunnen worden. +
Ondersteunt het routeren en vertalen van berichten. +
Ondersteunt het genereren van documenten op basis van specifieke invoer. +
De Enterprisearchitect is verantwoordelijk voor het coördineren van enterprisearchitectuurwerk, voor het opstellen en onderhouden van de enterprisearchitectuur van de organisatie en voor de adoptie van enterprisearchitectuur in de strategische veranderprocessen. In kleine en middelgrote organisaties zal deze rol normaliter door één persoon ingevuld kunnen worden. In grote organisaties kan deze rol belegd zijn bij een team van enterprisearchitecten. +
De enterprisearchitectuur bestaat uit principes en modellen die op organisatiebreed niveau de (architecturele) ontwerpkeuzes beschrijven die richtinggevend zijn voor de inrichting van onder meer bedrijfsprocessen, informatiestromen en applicaties. In beginsel heeft elke organisatie één enterprisearchitectuur. Die moet nauw afgestemd zijn op de organisatiestrategie, zodat aan de daarin gestelde doelen een bijdrage wordt geleverd. De enterprisearchitectuur is idealiter vastgelegd in een gestructureerde repository maar moet ook ondersteunend materiaal bevatten waarmee de ontwerpkeuzes uitgelegd worden aan de hand van illustraties, teksten enz., gericht op alle relevante doelgroepen. +
Het vanaf een andere lokatie bieden van toegang tot een netwerk (VPN). +
F
Het zorgdragen voor de faciliteiten (huisvesting, schoonmaak, catering, etc) van de organisatie. +
Een systeem dat het beheren van gebouwen en de daaraan verbonden faciliteiten en goederenstromen ondersteunt. +
Een apparaat dat in staat is om een document in te scannen en te versturen alsook te ontvangen en af te drukken over een telefoonlijn. +
Een financieel adviessysteem biedt ondersteuning voor het geven van financieel advies aan klanten. +
Het zorgdragen voor alle inkomende en uitgaande financiële stromen. +
Een systeem dat de financiële administratie en de verwerking van financiële stromen ondersteunt. +
Een functie binnen een organisatie-eenheid inclusief een beschrijving, te besteden arbeidstijd en functioneringsrichtlijnen. +
Een open-source message service handler die ondersteuning biedt voor ebXML. +
G
Toont geo-informatie op een kaart. +
Het ondernemen van actie op basis van een specifieke gebeurtenis of combinatie van gebeurtenissen. +
een onroerend goed dat binnen de organisatie wordt gebruikt voor het uitvoeren van werkzaamheden. +
Faciliteiten waarmee eindgebruikers direct kunnen interacteren met applicaties. +
Ondersteunt het samenstellen van meerdere heterogene databases tot een virtuele database +
Het raadplegen en beheren van definities van gegevens. +
Het vergelijken, samenvoegen, verbeteren en synchroniseren van gegevens tussen meerdere gegevensverzamelingen. +
Het bieden van een integrale view op meerdere databases of directories. +
Het verbeteren van de kwaliteit van een gegevensverzameling door duplicaten te detecteren en samen te voegen, ontbrekende gegevens aan te vullen en foutieve records te verwijderen (cleansing). +
Het ontsluiten van gegevens richting gebruikers. +
het ondersteunen van opslag van gegevens +
Het analyseren van een set van gegevens om hier meer inzicht in te krijgen. +
Een systeem dat zich richt op het verbeteren van de kwaliteit van gegevensverzamelingen. +
Gegevensobjecten zijn veel voorkomende gegevensverzamelingen binnen een bepaalde bedrijfsfunctie. Bij elkaar vormen de gegevens objecten een logisch informatiemodel. +
Een tool dat ondersteunt in het analyseren van de structuur en inhoud van gegevensverzamelingen. +
Generieke applicatieservices +
Een tool die erop gericht is om het ontwerpen, realiseren, deployen en beheren van software te ondersteunen. +
Alle architectuurprincipes en-modellen die ontstaan of veranderen tijdens het opstellen van de enterprisearchitectuur, domeinarchitecturen of onderhoud aan de architectuur, hebben in potentie impact op projecten. Ze zijn immers kaderstellend daarvoor. Om die reden behoeven deze architectuurartefacten formele vaststelling/goedkeuring door de architectuurboard.
Net als bij het besluiten over architectuurafwijkingen, begint het proces met het voorbereiden van de besluitvorming door het beschrijven van de impact (van zowel goedkeuring als afkeuring). Helderheid over de impact is essentieel om commitment te krijgen; een besluit dat is genomen zonder dat de consequenties duidelijk waren, heeft geen draagvlak. Daarom moet de enterprise- en/of domeinarchitect deelnemen in het besluitvormingsoverleg om uitleg te geven en vragen te beantwoorden.
Vervolgens wordt het besluit formeel genomen en vastgelegd in het architectuurbesluitenregister. Bij goedkeuring wordt e.e.a. gedocumenteerd en gepubliceerd in de architectuurrepository, bij afkeuring zal de desbetreffende architect terug moeten naar de tekentafel. +
Architectuurartefacten moeten worden goedgekeurd, wat betekent dat ze geaccepteerd worden door het management en breed gepubliceerd en gecommuniceerd. Na publicatie zijn de goedgekeurde artefacten onderdeel van de architectuur en daarmee input het definiëren van veranderprogramma's, het opstellen van projectarchitecturen, toezichthouden op projecten, en het beoordelen van voorgestelde wijzigingen. +
Betreft resultaten gerelateerd aan continue verbetering en innovatie van de architectuurprocessen, -producten en -rollen. +
Een natuurlijke of kunstmatig geproduceerde stof die bestemd is om verwerkt te worden tot bruikbare producten. +
H
Omgeving die content ontsluit naar eindgebruiker. +
Een systeem dat werk verdeelt over verschillende systemen. +
Ondersteunt het ontsluiten van host (mainframe) toepassingen. +
Ondersteunt het uitvoeren van meerdere besturingssystemen op een fysieke machine. +
I
Een authenticatie proxy die tevens grofmazige autorisaties uit kan voeren. +
Levert diensten voor het beveiligen van XML communicatie. +
Het IT lagenmodel beschrijft de lagen die kunnen worden onderscheiden in Informatie-Technologie. De belangrijkste scheiding in de architectuur is die tussen applicaties en infrastructuur. Applicaties zijn eenheden van software die voor gebruikers betekenisvolle functionaliteit bieden. Infrastructuur is de verzameling generieke voorzieningen waarop applicaties draaien.
Binnen de applicatielaag maken we onderscheid tussen business applicaties, functiespecifieke applicaties en generieke applicaties. Business applicaties bevatten functionaliteit die specifiek is voor een specifieke sector of organisatie. Functiespecifieke applicaties zijn voor bepaalde gebruikersgroepen (bedrijfsfuncties), zoals bijvoorbeeld een personeelssysteem of een financieel systeem. Generieke applicaties zijn (in potentie) voor iedereen in de organisatie relevant.
Binnen de technische infrastructuur is er ook een duidelijke tweedeling, namelijk tussen het applicatieplatform en de fysieke infrastructuur. Het applicatieplatform is de verzameling van functionaliteiten die (direct) gebruikt wordt door applicaties. Dit wordt ook wel "middleware" genoemd en is grotendeels gelijk aan de diensten die je kunt verwachten van een Platform as a Service (PaaS). Eronder ligt de fysieke infrastructuur die grotendeels overeenkomt met diensten die je kunt afnemen van een Infrastructure as a Service (IaaS). Deze biedt de meest generieke services op basis waarvan het platform en applicaties zijn gebaseerd.
Naast het onderscheid tussen applicaties en technische infrastructuur zijn er nog drie algemene aandachtsgebieden, die in veel architectuurraamwerken ook als orthogonale dimensies worden benoemd: ontwikkeling, beheer en (informatie)beveiliging. In de architectuur zijn deze lagen benoemd, maar beperkt tot de (software)functionaliteiten die in deze lagen worden geboden. Het betreft software voor het ontwikkelen van applicaties, beheren van applicaties en beveiligen van applicaties. Het gaat dus niet om de organisatie en de processen die voor deze aandachtsgebieden noodzakelijk zijn.
Het ervoor zorgen dat informatie en technologie beschikbaar is voor de ondersteuning van de processen. +
Een eenheid van software en/of hardware. +
Een tool dat het beheersen van de (IT) dienstverlening ondersteunt. +
Een systeem dat identiteiten (gebruikers) beheert. +
Het ervoor zorgen dat de juiste mensen toegang hebben tot autorisatieobjecten. +
Het ervoor zorgen dat informatiebehoeften bekend zijn en zijn vertaald naar gewenste functionaliteiten van de informatievoorziening. +
Het verrijken van informatie, bijvoorbeeld door deze te voorzien van tags of een waardering. +
Inkomende geldelijke transactie (van debiteur) waar een levering van een product/dienst van de organisatie tegenover staat. +
Het verwerven van middelen en het bewaken van de afspraken hierover met de leverancier. +
Een bindende afspraak tussen de organisatie en een leverancier rondom het leveren van tastbare goederen of diensten. +
Afspraak over de key performance indicatoren en kwaliteitseisen van door een leverancier te leveren diensten en/of goederen. +
Een systeem dat het inkopen van producten alsook het beheren van leveranciers en contracten ondersteunt. +
Een contractuele afspraak waar een geldbedrag tegenover staat die door de organisatie aan een debiteur moet worden betaald. +
Ondersteunt het direct uitwisselen van berichten tussen gebruikers. +
Het verwerken van instructies op een fysieke verwerkingseenheid. +
Het ondersteunen van de integratie van applicaties. +
Een systeem dat het telefonisch geven van opdrachten ondersteunt. +
Betreft resultaten gerelateerd aan de architectuur zelf. Denk aan standaardisering, hergebruik en vermindering van complexiteit +
Ondersteunt telefoneren via Internet. +
Een systeem dat controleert of er geen kwaadaardige activiteit op het netwerk of andere systemen plaats vindt. +
Het detecteren, voorkomen en verwijderen van ongewenste berichten op het niveau van het netwerk +
Een systeem dat controleert of er geen kwaadaardige activiteit op het netwerk of andere systemen plaats vindt en dit zonodig blokkeert. +
Het inscannen, indexeren, herkennen en converteren van fysieke documenten. +
J
Een open-source Java applicatie server. +
Maakt het mogelijk om taken op specifieke tijdstippen te starten. +
De vastlegging van een financiële gebeurtenis in gestandaardiseerde vorm waarbij wordt aangegeven welke grootboekrekeningen voor welk bedrag debet en welke grootboekrekeningen voor welk bedrag credit geboekt moeten worden. +
Een systeem dat juridische kennis ontsluit. +
Het adviseren over juridische aspecten in de bedrijfsvoering. +
K
Het bepalen binnen welke beperkingen (beleid en architectuur) processen dienen te worden uitgevoerd en het bewaken of processen binnen deze beperkingen blijven. +
WAP en SMS gateway +
Het ondersteunen van het delen van kennis. +
Een systeem dat ondersteunt bij het vinden van de juiste informatie, ondermeer door antwoorden te geven op veelgestelde vragen. +
Een vooraf gedefinieerde eenheid van resultaat om de prestaties van een organisatie te analyseren. +
Het indienen van een klacht over de organisatie of een specifieke medewerker en het raadplegen van de status van de klacht. +
Een systeem ter ondersteuning van het klachtafhandelingsproces. +
Betreft resultaten die van belang zijn voor de afnemer. Bij architectuur is de primaire klant de Business. Denk aan flexibiliteit en time-to-market. +
Een natuurlijk persoon of niet-natuurlijk persoon die één of meer producten of diensten heeft afgenomen. +
Verzameling van bedrijfsfuncties gericht op interactie met de omgeving van de organisatie +
Een systeem dat gericht is op het afhandelen van directe klantcontacten en dat met name door een klantcontactcentrum wordt gebruikt. +
Het verlenen van diensten aan klanten die veel interactie met deze klanten vragen. +
Een opdracht van een klant aan een leverancier tot het leveren van producten of diensten en die impliciet of expliciet leidt tot een overeenkomst. +
Een apparaat dat een document kan vermenigvuldigen. +
Een afgebakende eenheid waaraan kosten kunnen worden toegerekend. +
Een systeem dat ondersteunt bij het optimaliseren van de kwaliteit van producten, processen, diensten en organisatie. +
L
Een niet-natuurlijk persoon die een product/dienst levert aan de organisatie. +
Een systeem dat ervoor zorgt dat netwerkverkeer wordt gebalanceerd over meerdere netwerkaansluitingen (meestal Internet-aansluiting). +
Een netwerk dat zich verspreid is over een beperkt gebied. +
Referfentie componenten +
Verbinding die een beperkte afstand overbrugt +
M
De basisfuncties die noodzakelijk zijn om hardware te kunnen gebruiken +
Het bieden van een virtuele omgeving waarin meerdere besturingssystemen kunnen draaien op een fysieke machine. +
Een systeem dat e-mailberichten routeert naar een e-mail server. +
Het detecteren en verwijderen van virussen, spyware en spam. +
Een klasse van klanten met een aantal soortgelijke eigenschappen. +
Ondersteunt het beheren van niet-transactionele gegevens. +
Een natuurlijk persoon met een tijdelijk of vaste dienstbetrekking of met een inhuurcontract met de organisatie. +
Een systeem dat in staat is om multimedia (foto, muziek, video) op te slaan en te distribueren over het netwerk. +
Ondersteunt het afspelen van multimedia bestanden. +
Ondersteunt het uitwisselen van berichten tussen applicaties. +
Ondersteunt het beheren van meta-data over gegevens zoals definities, formaten, domeinen, relaties, vertalingen, regels en databases waarin de gegevens voorkomen. +
Een tool dat ondersteunt in het maken van mindmaps. +
Het beveiligen, monitoren en administreren van mobiele apparaten zoals smartphones en tablets. +
Ontsluit content naar mobiele apparaten. +
Een telefoon die gebruik maakt van een netwerk van antennes voor de verbinding. +
Een apparaat waarmee documenten kunnen worden omgezet in digitale vorm, ze kan vermenigvuldigen of afdrukken. +
Het bewerken van audio en video. +
N
retrieval of numeric values given the associated names +
Het automatisch omleggen van de netwerkroutering op het moment dat een specifiek IT-systeem niet meer beschikbaar is. +
Het verspreiden van inkomende berichten over meerdere IT systemen. +
Het bundelen van meerdere fysieke netwerkverbindingen tot één samengestelde netwerkverbinding. +
Het beheer van de netwerkapparatuur. +
Het transporteren van gegevens in minder bits dan waarin ze zijn aangeleverd, bijvoorbeeld door duplicaten van gegevens maar één keer te verzenden. +
Het combineren van meerdere analoge signalen of digitale gegevensstromen in één signaal over een gedeeld medium. +
Het routeren van berichten naar netwerksegmenten +
Het beïnvloeden van de snelheid waarmee specifieke netwerkberichten worden afgeleverd. +
De volledige softwarematige reproductie van een fysiek netwerk (ook wel: interne virtualisatie). +
Een apparaat dat gegevens kan opslaan en dat via het netwerk verbonden is. +
Het beheer van individuele machines (werkstations, servers), en het bewaken (monitoren) van de performance, beschikbaarheid en integriteit van deze machines. +
Een authenticatie proxy voor web single sign-on. +
O
Het scheiden van de server van de fysieke machine waarop dit plaats vindt. +
Ondersteunt met maken en bewerken van documenten. +
Tijdens het definiëren van veranderprogramma's wordt de enterprisearchitectuur gebruikt om te borgen dat businessinitiatieven en projectvoorstellen afgestemd worden op de organisatiestrategie, zowel door vooraf input te leveren alsook achteraf de resultaten te beoordelen. +
Verzameling bedrijfsfuncties gericht op de ondersteuning van de verrichtingen van de organisatie.
Opmerking: de term "bedrijfsvoering" wordt binnen de overheid gebruikt als aanduiding van:
- alleen de ondersteunende taken
- het gehele takenpakket met zowel primaire als ondersteunende taken.
Om misverstanden te voorkomen is voor de domeinbenaming "ondersteuning" (en niet "bedrijfsvoering") gekozen zodat duidelijk is dat het hierbij uitsluitend over ondersteunende bedrijfsfuncties gaat. +
Het ondersteunen van het ontwikkelen van software +
Verzameling bedrijfsfuncties gericht op ontwikkeling van de organisatie en de ontwikkeling van de producten en diensten van de organisatie +
Verzameling bedrijfsfuncties gericht op de voortbrenging van de producten en diensten van de organisatie +
Het exploiteren, beheren en onderhouden van de middelen die zijn opgeleverd als resultaat van projecten en die gezamenlijk de operationele kern van de organisatie vormen. +
Het opslaan van gegevens in minder bits dan waarin ze zijn aangeleverd, bijvoorbeeld door duplicaten van gegevens maar één keer op te slaan. +
Het beheer van de opslagvoorzieningen. +
Het opstellen van domeinarchitecturen kan op diverse wijzen plaatsvinden, mede afhankelijk van het desbetreffende domein. Voor sommige domeinen bestaan gespecialiseerde methodes voor architectuur. Een en ander is ook afhankelijk van waar de organisatie mee vertrouwd is.
Hoewel het proces van opstellen veelvormig kan zijn, zit er wel altijd een kop en een staart aan. Het begint bij het bestuderen van de requirements die voortkomen uit de vorming van veranderprogramma’s en de kaders die vanuit de enterprisearchitectuur gesteld worden. Verder kunnen referentiearchitecturen gebruikt worden ter versnelling en verhoging van de kwaliteit.
Het proces eindigt altijd met het aanbieden van de resultaten ter goedkeuring aan de architectuurboard. De besluitvorming vindt plaats conform het proces "goedkeuren architectuurartefacten".
Zoals gezegd kan de wijze van opstellen variëren. Echter, essentieel onderdeel van het opstellen van elke architectuur is het veelvuldig toetsen van de tussenresultaten bij de belanghebbenden. Bij architectuur is het proces van de totstandkoming vaak minstens zo belangrijk als de uiteindelijke inhoud. +
Opstellen van domeinarchitecturen is een logisch gevolg van het opstellen van de enterprisearchitectuur. Domeinarchitecturen kunnen gedefinieerd worden voor verschillende aspecten of aandachtsgebieden zoals business intelligence, security, of technologie. De enterprisearchitectuur is normatief en veranderprogramma's op tactisch niveau zijn de primaire input. +
Opstellen van de enterprisearchitectuur betreft het creëren van architectuurartefacten zoals principes en modellen, op organisatieniveau. Primaire input voor deze taak zijn de langetermijn-organisatiestrategie en (externe) referentie architecturen. Dit is een gezamenlijke taak waarbij alle belanghebbenden betrokken moeten worden. +
Het opstellen van de enterprisearchitectuur kan op diverse wijzen plaatsvinden, mede afhankelijk van de situatie en de bedrijfscultuur.
Hoewel het proces van opstellen veelvormig kan zijn, zit er wel altijd een kop en een staart aan. Het begint bij het bestuderen van de requirements die voortkomen uit de doelen en kaders die vanuit de lange-termijnorganisatiestrategie gesteld worden. Verder kunnen referentiearchitecturen gebruikt worden ter versnelling en verhoging van de kwaliteit.
Het proces eindigt altijd met het aanbieden van de resultaten ter goedkeuring aan de architectuurboard. De besluitvorming vindt plaats conform het proces "goedkeuren architectuurartefacten".
Zoals gezegd kan de wijze van opstellen variëren. Echter, essentieel onderdeel van het opstellen van elke architectuur is het veelvuldig toetsen van de tussenresultaten bij de belanghebbenden. Bij architectuur is het proces van de totstandkoming vaak minstens zo belangrijk als de uiteindelijke inhoud. +
Het opstellen van een projectarchitectuur wordt gedaan onder verantwoordelijkheid van een domeinarchitect en in samenwerking met de beoogde projectarchitect. Door die samenwerking wordt geborgd dat de kaders die vanuit de projectarchitectuur gesteld worden begrepen en gedragen worden.
Het opstellen van een architectuurontwerp is slechts de eerste stap. Minstens zo belangrijk is het bepalen wat de impact van de voorgestelde oplossing is. Beide vormen input voor een ''solution review'' door de enterprisearchitect. Bij goedkeuring van de voorgestelde oplossing kan deze als projectarchitectuur gepubliceerd worden, en kan het project van start. Hier eindigt het proces.
Wanneer de voorgestelde oplossing niet geaccepteerd wordt, beoordeelt de domeinarchitect of er haalbare alternatieve oplossingen zijn. Zo ja, dan wordt het architectuurontwerp daarop aangepast. Zo nee, dan kan besloten worden om een architectuurafwijking te rapporteren en de architectuurboard te verzoeken een uitspraak te doen conform het proces "besluiten over architectuurafwijkingen". +
De projectarchitectuur wordt gedefinieerd gedurende de projectdefinitiefase; deze bevat het architectuurontwerp voor een voorgesteld project. De projectarchitectuur wordt beoordeeld op conformiteit met de bovenliggende architecturen en de bijdrage aan de organisatiestrategie, dit laatste ten behoeve van prioritisering. Elke afwijking met de architectuur wordt gerapporteerd voor besluitvorming door de enterprisearchitect (domeinniveau) of de Architectuurboard (enterpriseniveau). +
Een medium dat in staat is om gegevens voor langere tijd op te slaan. +
Ondersteunt de geautomatiseerde integratie tussen applicaties. +
Een systeem dat klantorders afhandelt door het coördineren van de levering. +
Een clustering van medewerkers binnen de lijnorganisatie met een duidelijk gedefinieerde specifieke taakstelling. +
Het ondersteunen van de uitvoering van geautomatiseerde processen (Straight Through Processing), inclusief de afhandeling van eventuele uitval. +
Een rechtsgeldige afspraak tussen twee personen. +
Het ondersteunen van het beheren van overeenkomsten met klanten. +
Een systeem dat overeenkomsten met klanten beheert. +
P
Het coördineren van berichtuitwisseling met andere organisaties +
Het bewaken of processen worden uitgevoerd in lijn met de opgestelde doelstellingen. +
Een systeem dat helpt om te bepalen of een organisatie voldoet aan haar doelstellingen. +
Het mogelijk maken dat gegevens worden opgeslagen vanuit een applicatie. +
Ondersteunt het raadplegen en opslaan van objecten in een relationele database. +
Ondersteunt e-mail, agenda, taken en contacten. +
Het ervoor zorgdragen dat er competente medewerkers beschikbaar zijn voor de uitvoering van bedrijfsprocessen. +
Een systeem dat het administreren en managen van medewerkers ondersteunt. +
Het creëren en delen van gegevens over jezelf. +
Verbinding tussen apparaten dichtbij één enkele persoon. +
Het raadplegen en aanpassen van gegevens over jezelf die relevant zijn vanuit personeelsmanagement perspectief, zoals je adresgegevens en je arbeidsvoorwaarden. +
Gedurende de gebruiksfase van een projectarchitectuur c.q. "oplossing" wordt onderhoud uitgevoerd en worden wijzigingen doorgevoerd. Net als bij initiële projectarchitecturen geven zowel domein- en enterprisearchitecturen richting voor deze veranderingen.
* De domeinarchitect verantwoordelijk voor het domein waarbinnen de wijziging is gecategoriseerd, zal een impactanalyse uitvoeren waarin de architecturele impact van de voorgestelde wijziging wordt beschreven. Wijzigingen die significante architecturele impact hebben of die een architecturele afwijking introduceren, mogen niet als gewone wijziging worden uitgevoerd maar moeten als project worden opgepakt. De domeinarchitect beslist hierover.
* Elke afgeronde wijziging wordt gerapporteerd aan de domeinarchitect zodat hij/zij ervoor kan zorgen dat de architectuurmodellen in de architectuurrepository overeenkomstig worden bijgewerkt. +
Definiëren van veranderprogramma's vraagt betrokkenheid van zowel enterprise- als domeinarchitecten. Zij zijn deel van het team.
* De enterprisearchitect bewaakt dat veranderprogramma's zich conformeren aan de principes en modellen van de enterprisearchitectuur. Zijn/haar rol is primair adviserend en toeziend.
* De domeinarchitecten definiëren, als onderdeel van een veranderprogramma, domeinspecifieke gedetailleerde principes en modellen van de as-is en de to-be situatie. Zij voeren gapanalyses uit en definiëren overeenkomstige roadmaps. Domeinarchitecten kunnen een standaardmethode gebruiken, of een domeinspecifieke methode toepassen die beter aansluit bij het betreffende domein.
Veranderprogramma's worden altijd aan de architectuurboard aangeboden ter goedkeuring. De architectuurboard richt zich daarbij op de architectuuraspecten binnen het programma. Ook de domeinarchitecturen worden voorgelegd aan de architectuurboard. +
Bij het definiëren van een project zijn de enterprise- en domeinarchitecturen normatief.
* Een van de domeinarchitecten heeft een leidende rol in het definiëren van de projectarchitectuur, m.a.w. de architectuur van de voorgenomen verandering. Deze leadarchitect betrekt andere domeinarchitecten wanneer gewenst of noodzakelijk.
* Ook de beoogde projectarchitecten (als al bekend is wie die rol gaan vervullen) worden betrokken bij het opstellen van de projectarchitectuur, met als voornaamste doel te borgen dat de ontwerpkeuzes in die projectarchitectuur begrepen en gedragen worden door de projectarchitecten die die ontwerpkeuzes later moeten doorvoeren in hun detailontwerpen.
* Onderdeel van de projectarchitectuur is een impactanalyse die wordt gebruikt voor projectportfoliomanagement: prioriteren en plannen van projecten.
* Als de voorgenomen projectarchitectuur wil afwijken van de enterprisearchitectuur, zal de domeinarchitect --in overleg met de enterprisearchitect-- een architectuurafwijkingrapport indienen bij de architectuurboard met het verzoek voor een architectuurbesluit. Projectarchitecturen die in lijn zijn met de enterprise- en domeinarchitecturen hebben geen goedkeuring nodig van de architectuurboard. +
Gedurende de uitvoering van het project is de domeinarchitect uit de project definitie fase betrokken als toezichthouder.
* De projectarchitect werkt de projectarchitectuur in ontwerpen uit tot het noodzakelijke of gewenste detailniveau.
* De domeinarchitect adviseert de projectarchitect bij architectuurkwesties. De domeinarchitect heeft (meer) overzicht over hoe vergelijkbare vraagstukken elders in de organisatie zijn opgelost. Hij/zij ziet ook toe op de projectuitvoering vanuit een architectureel perspectief door het valideren van de architecturele conformiteit (aan de goedgekeurde projectarchitectuur), middels periodieke en/of gatewayreviews.
* Indien er sprake is van afwijkingen (aan de goedgekeurde projectarchitectuur), dan zal de domeinarchitect een architectuurafwijkingrapport indienen waarover de architectuurboard een besluit zal nemen. Zo nodig overlegt de domeinarchitect eerst met de enterprisearchitect. +
Definiëren van de langetermijnorganisatiestrategie wordt gedaan door of in opdracht van het hoger management van de organisatie. Enterprisearchitecten moeten worden betrokken om waardevolle input te leveren over de huidige situatie en over de impact en haalbaarheid van strategische veranderingen en hun planningen. In de praktijk zal de betrokkenheid van architectuur helaas vaak beperkt worden tot het achteraf analyseren van de strategie en het beoordelen van de impact daarvan op de bestaande enterprisearchitectuur.
De organisatiestrategie vormt de belangrijkste input voor het opstellen en onderhouden van de enterprisearchitectuur. Het opstellen is een primaire taak van de enterprisearchitect. De enterprisearchitectuur wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de architectuurboard. +
Ondersteunt integratie van informatie en web-applicaties naar de gebruiker. +
Een open source database managementsysteem. +
Het tonen van gegevens op de kaart. +
Het beheer van printers. +
Een set van samenhangende activiteiten om input om te zetten in output, gestart door een duidelijke trigger en eindigend met een duidelijk resultaat. +
Een systeem dat gericht is op het modelleren van bedrijfsprocessen. +
Een tastbaar goed of verzameling activiteiten die door de organisatie geleverd kunnen worden. +
Het overdragen van een aantal artikelen aan een klant op basis van een klantorder. +
Een systeem dat informatie over producten beheert. +
Het bepalen welke producten en diensten worden geleverd. +
Het fabriceren van artikelen op basis van grondstoffen die zijn ingekocht. +
Het verlenen van diensten aan klanten die weinig interactie met deze klanten vragen. +
Een verzameling van activiteiten en/of projecten gericht op het nastreven van doelstellingen. +
Het ervoor zorgdragen dat programma's en projecten beheerst worden uitgevoerd. +
Het bepalen van korte- en middellangetermijndoelstellingen waarmee geheel of gedeeltelijk invulling gegeven wordt aan een of meer doelstellingen van de langetermijn-organisatiestrategie, en het definiëren en tot uitvoering brengen van samenhangende veranderprogramma's gericht op het realiseren van de korte- en middellangetermijndoelstellingen. +
Een Projectarchitect is verantwoordelijk voor het uitwerken van de architectuurkeuzes in de projectarchitectuur tot detailontwerpen. Hij/zij is onderdeel van het projectteam en wordt daarbij aangestuurd door de projectleider. Deze rol wordt veelal vervuld door een ontwerper of lead developer. +
Beschrijving van het architecturale ontwerp en de impact van een voorgesteld project. Dit is een belangrijke deliverable van de projectdefinitiefase. Als de projectarchitectuur in lijn is met de enterprisearchitectuur, kan deze worden goedgekeurd door de enterprisearchitect. Zo niet dan is goedkeuring nodig van de Architectuurboard middels een formele architectuurbeslissing.
Veelal wordt de term projectstartarchitectuur (PSA), een overblijfsel van de verouderde architectuurmethode DYA, gebruikt. +
Het definiëren van projecten waarmee in een overzienbare periode een helder afgebakend doel gerealiseerd wordt dat bijdraagt aan de realisatie van de doelen in een veranderprogramma. +
Een systeem dat het plannen van projecten ondersteunt. +
Het uitvoeren van projecten waarmee invulling wordt gegeven aan een of meer doelstellingen uit veranderprogramma's. De uitvoering kan op verschillende wijzen plaatsvinden en aangestuurd worden: volgens een meer traditionele watervalmethode (PRINCE2) of meer moderne agile methoden zoals LEAN, SAFe, SCRUM, DaD enz. +
Een natuurlijk persoon of niet-natuurlijk persoon die naar verwachting één of meer producten of diensten wil afnemen en die nog geen klant is. +
Het bieden van een extra tussenstation voor (inkomende en uitgaande) berichten, waardoor een extra beveiligingslaag wordt gecreëerd. +
Een systeem dat netwerkverkeer filtert. +
Q
R
Het genereren van overzichten (rapporten) en het doen van analyses van van een verzameling gestructureerde gegevens. +
Ondersteunt het maken van rapportages over gegevens. +
Het ondersteunen van de realisatie van systemen (programmacode). +
Een node realiseert een technologiedienst. +
Een technologiedienst realiseert (maakt mogelijk dat) een applicatiedienst (geleverd kan worden) +
Het identificeren, classificeren, archiveren, bewaren en soms vernietigen van records. +
Een systeem dat verantwoordelijk is voor het identificeren, classificeren, archiveren, bewaren en vernietigen van records. +
Het administreren en delen van gegevens over relevante natuurlijke personen en niet-natuurlijke personen buiten de organisatie. +
Een systeem dat gebruikers toegang geeft tot het netwerk vanaf een andere lokatie. +
Het digitaliseren van fysieke documenten, afdrukken van documenten en vermenigvuldigen van documenten. +
Het ondersteunen van het beheren van eisen. +
Een tool dat erop gericht is om eisen te beheren. +
Het resultaat van een uitgevoerde activiteit dat vastgelegd dient te worden om te bepalen of voldaan wordt aan bepaalde key performance indicatoren. +
Er zijn voor architectuur vier resultaatgebieden waarop architectuurdoelen gesteld kunnen worden. Dit is analoog aan de opzet van de balanced scorecard als mechanisme voor organisatiebesturing. +
De kans dat een gebeurtenis plaatsvindt, "vermenigvuldigd" met het "gevolg" van die gebeurtenis. +
Het ondersteunen van het beheer van alle risico’s die kunnen optreden in de bedrijfsvoering. +
Een systeem dat ondersteunt bij het in kaart brengen en beheersen van risico's. +
Het reserveren van een ruimte en daarbij behorende faciliteiten. +
S
Afspraak over de key performance indicatoren en kwaliteitseisen van door een leverancier te leveren diensten en/of goederen. +
Een financiële afspraak conform dienstbetrekking voor uitbetaling van loon aan medewerker. +
Architectuur levert de architectuurproducten die de veranderketen als input behoeft, en gebruikt de output van de veranderketen weer als input voor het opstellen van enterprise- en domeinarchitecturen die weer kaderstellend zijn voor projecten. In dit besturingsmodel staat architectuur dus nadrukkelijk niet op zichzelf zoals in bijvoorbeeld TOGAF wel het geval is, maar functioneert ten dienste van de strategische verandering in de organisatie.
Het schema toont niet alle mogelijke relaties. Het aansturen van architectuurwerk richt zich op alle andere architectuurcompetenties. Hetzelfde geldt voor het beheren van architectuurmiddelen, wat ondersteunend is aan alle andere architectuurcompetenties. Die verbindingen zijn er wel maar ze zijn niet weergegeven omwille van de overzichtelijkheid. In de figuur is ook niet weergegeven dat vanuit alle andere activiteiten/competenties architectuurwijzigingsverzoeken kunnen ontstaan en aangeleverd aan de desbetreffende beheercompetentie. +
Het ondersteunen van de samenwerking tussen medewerkers. +
Het bewaken of een samenwerkingsverband verloopt conform verwachtingen en afspraken. +
Het vormen van een samenwerkingsverband met andere organisaties en het maken van de daarbij behorende afspraken. +
Het op gezette tijden starten van geautomatiseerde taken +
Een systeem dat in staat is om real-time security-gerelateerde events te verzamelen, te correleren en te rapporteren. +
Het zelf afhandelen van zaken die door ondersteunende processen worden aangeboden. +
Ondersteunt het virtualiseren van servers. +
Ondersteunt het beheren van beschrijvingen van services. +
Het administreren van meta-data over herbruikbare services van applicaties en de specifieke interfaces tussen applicaties. +
Het integraal bewaken van de service levels, zowel tactisch als operationeel. +
Het faciliteren van de service management processen service desk, incident management, problem management en change management. +
Een systeem dat de dienstverlening aan de klant ondersteunt door verzoeken tot dienstverlening te registreren en de uitvoering te bewaken. +
Systeem voor het interactief aanmaken van een document conform een standaard sjabloon. +
Een systeem dat mensen op elektronische wijze bij elkaar brengt en aan elkaar verbind. +
Het verbinden van mensen aan elkaar. +
Het in contact staan met andere mensen. +
Een systeem dat software gedurende zijn levenscyclus beheert, van broncode tot deployment. +
Het verspreiden en installeren van software en patches op IT systemen, zoveel mogelijk op geautomatiseerde wijze. +
Het ondersteunen van het proces rondom de ontwikkeling van software. +
Een systeem dat de lifecycle van een applicatie stuurt en beheert. +
Een apparaat is een specialisatie van een node. +
Een technologiedienst is een specialisatie van een andere technologiedienst. +
Een applicatiedienst is een specialisatie van een andere applicatiedienst. +
Het herkennen van (menselijke) spraak. +
Software die spraak van mensen omzet in tekst. +
Een apparaat dat gegevens opslaat op een wijze waarop het voor het besturingssysteem lijkt dat het direct is aangesloten. +
Het bepalen welke veranderingen zouden moeten worden doorgevoerd en de doelstellingen die daaraan ten grondslag liggen. +
Het formuleren van doelen voor de organisatie op de lange termijn en het bepalen van de te volgen strategie die moet leiden tot het behalen van die doelen. +
De Strategische veranderketen vormt een samenhangende besturing en uitvoering van veranderingen met impact op organisatieniveau. Dit begint bij strategiebepaling en eindigt bij het exploiteren en onderhouden van de in projecten voortgebrachte resultaten ("assets").
De wijze waarop de veranderketen is vormgegeven, is in elke organisatie anders en is voortdurend ook zelf aan verandering onderhevig. Waar in het verleden een strikte waterval-aanpak gebruikelijk was, zien we nu steeds meer "agile" methodieken gevolgd worden waarbij met name de laatste twee stappen van de veranderketen dichter bij elkaar komen en soms zelfs in elkaar overlopen. Hoewel de dynamiek in de veranderketen dus anders wordt, blijft de waardeketen zelf –en de fasering van strategie tot operatie– in essentie gelijk. +
De strategische veranderketen representeert samenhangende besturing en uitvoering van veranderingen met impact op organisatieniveau en exploitatie en beheer en onderhoud van de resultaten daarvan. +
Een systeem dat ondersteunt bij het operationeel beheer van IT systemen. +
T
Het administreren en delen van gegevens over uit te voeren taken en agenda. +
Een apparaat dat een backup van gegevens op tapes kan opslaan. +
Het via telefoon communiceren, zowel vast als mobiel. +
Het bieden van audiovisuele interactie tussen mensen middels telefonie (geluid) of videoconferentie (beeld en geluid). +
Een apparaat waarmee mensen elkaar op afstand kunnen spreken. +
Een werkstation die over een beperkte capaciteit beschikt en afhankelijk is van een server. +
Het registeren, raadplegen en goedkeuren van gegevens over bestede uren (tijd). +
Systeem dat het registreren van de besteding van de tijd van medewerkers ondersteunt. +
Een bedrijfsfunctie heeft toegang tot (ook wel: maakt gebruik van) begrippen +
Het fysiek beveiligen van gebouwen. +
Een systeem dat de fysieke toegang tot gebouwen beveiligt. +
Het toezichthouden op projecten is een reguliere, continue activiteit waarbij de domeinarchitect die verantwoordelijk is (geweest) voor het opstellen van de projectarchitectuur, gedurende het project betrokken blijft. In de ontwerpfase van het project adviseert hij/zij het projectteam in geval van onduidelijkheden over de projectarchitectuur en bij het maken van ontwerpkeuzes binnen de gestelde kaders.
Minimaal een keer maar –afhankelijk van de omvang van het project– bij voorkeur met regelmaat voert de verantwoordelijke domeinarchitect reviews uit. Wanneer uit zo’n review blijkt dat het project buiten de kaders treedt, dan stelt de domeinarchitect alternatieven voor die door het projectteam onderzocht worden op haalbaarheid ten opzichte van draagvlak, budget en tijdlijnen. Wanneer een haalbaar alternatief beschikbaar is, dan wordt dit verwerkt in het detailontwerp. Wanneer geen haalbaar alternatief gevonden is, wordt in overleg gekozen voor het rapporteren van een architectuurafwijking, die vervolgens conform het proces "besluiten over architectuurafwijkingen" afgehandeld wordt. +
Gedurende de uitvoering van een project zal de domeinarchitect de projectarchitect adviseren, bijvoorbeeld door suggesties over beschikbare architectuurbouwstenen. Aanvullend zal de domeinarchitect monitoren of het project in lijn is en blijft met de goedgekeurde projectarchitectuur en zal hij/zij afwijkingen rapporteren ten behoeve van goedkeuring (of niet). Na afronding van het project zal een eindreview worden uitgevoerd om specifieke zaken te documenteren en acties uit te zetten. +
Het op een beheersbare en transactionele wijze uitvoeren van verwerkingslogica. +
Het transporteren en distribueren van materialen en artikelen van leveranciers en naar klanten, en het eventueel retourneren van artikelen van klanten. +
U
Een uitgaande geldelijke transactie (aan crediteur) waar een levering van een product/dienst aan de organisatie tegenover staat. +
Het aanmaken en afdrukken van documenten. +
Betreft resultaten gerelateerd aan de uitvoering van de architectuurprocessen. Denk aan het volgen van de IV-keten en het detecteren van afwijkingen . +
Het uitvoeren van een set van instructies in een (virtuele of fysieke) machine. +
V
Het rapporteren naar belanghebbenden binnen en buiten de organisatie over de waarin wordt voldaan aan verplichtingen en afspraken. +
Het komen tot een overeenkomst met prospects en het afhandelen van klantorders in het kader van een overeenkomst. +
Een systeem dat het verkoopproces ondersteunt door het samenstellen van offertes en het ontvangen van klantorders. +
Het raadplegen en aanvragen van je persoonlijke verlofdagen. +
Verbinding die grote afstanden overbrugt +
Het bijhouden van versies van bestanden, hun wijzigingen en de releases waar ze deel van uit maken. +
Een systeem waarmee versies van documenten of programmacode kunnen worden beheerd. +
Het verwerken van instructies zodat deze conform de service levels kunnen worden uitgevoerd +
Een apparaat dat het maken van video-opnamen ondersteunt. +
Ondersteunt volledige desktopvirtualisatie waarbij de desktop van individuele gebruikers zijn gevirtualiseerd +
Een apparaat dat in staat is om een backup van gegevens op te slaan op een medium dat direct toegankelijk is (typisch een harde schijf). +
Het verwerken van instructies (tussencode) op een virtuele machine. +
Een systeem dat instructies uitvoert die zich op een hoger abstractieniveau bevinden dan dat van een fysieke machine (programmeertaal-specifieke virtuele machine). +
Een voorziening waarmee virussen kunnen worden gedetecteerd en verwijderd van systemen of uit communicaties. +
Het vaststellen van de visie en de missie van de organisatie op basis waarvan de strategie kan worden bepaald. +
Het bieden van allerlei (publieke) informatie aan klanten over bijvoorbeeld de organisatie en haar producten en diensten. +
Een verzameling artikelen die aanwezig is op één locatie en dat vrij beschikbaar is voor aanwending. +
Het beheren van de voorraad van de producten en deelproducten, en het tijdig aanvullen ervan. +
Een roerend goed dat binnen de organisatie wordt gebruikt voor het uitvoeren van werkzaamheden. +
Een geldbedrag dat door een natuurlijk persoon of niet-natuurlijk persoon aan de organisatie moet worden betaald. +
W
Het wijzigen of resetten van je wachtwoord. +
Beheert onder andere de locatie-indeling in een stellingmagazijn, handelt de orderstroom in de juiste planningvolgorde af en beheert de goederenstromen. +
Omgeving waarbinnen dynamische content wordt ontsloten +
Ondersteunt het beheren en publiceren van web content. +
Het beheren van statische content (web pagina’s) en de daarbij horende meta-informatie. +
Een fysieke machine die bedrijfsmatig door eindgebruikers wordt gebruikt. +
Het ondersteunen van de uitvoering van interactieve processen, door het distribueren van werk naar medewerkers en ze te ondersteunen bij de uitvoering. +
Een (gezamenlijk) besluit, genomen en kenbaar gemaakt volgens de daartoe vastgelegde procedure door een bevoegd orgaan, de formele wetgever genoemd. +
Een netwerk dat verspreid is over een groot gebied. +
Architectuurwijzigingsverzoeken die zijn geaccepteerd en geclassificeerd als impacthebbend worden verwerkt volgens een proces dat vergelijkbaar is met het opstellen van enterprise- en domeinarchitecturen. Ook hier geldt dat verschillende methoden gevolgd kunnen worden maar dat altijd afstemming met belanghebbenden essentieel is. De gewijzigde artefacten worden ter goedkeuring voorgelegd aan de architectuurboard. Zeker bij relatief kleine wijzigingen is het goed denkbaar dat de architectuurboard niet zelf hierover besluit maar dit delegeert aan de enterprise- of domeinarchitect. +
Wijzigen van architectuurartefacten is noodzakelijk omdat de langetermijn-organisatiestrategie wijzigt, er nieuwe technologische trends zijn, en/of vanwege goedgekeurde architectuurafwijkingen. Wijzigingen in architectuurartefacten moeten worden ingediend voor goedkeuring, net als nieuwe architectuurartefacten. +
Waarom??? +
Een technologie dienst wordt geassocieerd met een principe +
Een applicatie dienst wordt geassocieerd met een principe +
Ondersteunt het uitvoeren van interactieve processen. +
X
Een apparaat dat netwerkverkeer op het niveau van de XML-inhoud manipuleert. +
Z
Ondersteunt het uitvoeren van bedrijfsprocessen waarbij de case (zaak) centraal staat. +
Jezelf ziek of beter melden. +
Het zoeken in allerlei vormen van gegevens, zowel gestructureerde als ongestructureede gegevens (zoals web content, e-mail en documenten). +
Maakt het mogelijk om op allerlei manieren te zoeken in content +
Het filteren van ongewenste berichten zodat deze niet tot de volgende netwerkzone worden toegelaten. +
a
accepteren? +
accepteren? +
accepteren? +
accepteren? +
alternatieven? +
h
heeft impact? +
p
permanente goedkeuring? +
v
volgens plan? +
voorwaardelijke goedkeuring? +